Wat helpt niet?

Wat helpt niet?

De vraag hoe we iemand die rouwt tot steun kunnen zijn maakt ons vaak onzeker. Wat moet je zeggen, waar kun je naar vragen? En wat kun je juist beter niet doen?

Ook dat laatste is van belang, want hoe goed ook bedoeld, er zijn dingen die het voor een rouwende alleen maar moeilijker maken. Daarom benoemen we hieronder ook de valkuilen - en wat je dan wél kunt doen.

Contact vermijden

Contact met een rouwende heeft ook iets spannends. Rouw en verdriet zijn tere onderwerpen, en dat maakt het moeilijk er goed op te reageren. Soms zijn we zo bang om iets fout te doen dat we de rouwende maar ontlopen of het pijnlijke onderwerp uit de weg gaan. En soms hebben we er ook gewoon even geen zin in, of vinden we het te zwaar, of te lang duren.

Hierdoor kan de rouwende het gevoel krijgen er alleen voor te staan. Bekenden komen te weinig langs of bellen nauwelijks. En als er iemand komt of belt, dan is er niet veel ruimte om te praten over de overledene of om aan te geven dat het niet zo goed gaat. En daarmee is er dan ten diepste geen contact.

Eigenlijk hoef je niet zo veel te doen. Als je alleen al laat merken dat je de ander ziet en er wilt zijn, kun je hem of haar een gevoel van veiligheid geven. En je mag ook benoemen dat je het lastig vindt hoe te reageren; dat is beter dan het contact vermijden.

Oplossingen of adviezen

Maar al te snel geven we, zonder dat we dat zelf door hebben, een rouwende ongevraagde adviezen. Denk bijvoorbeeld aan zinnen als “Je moet erover praten” of “Zoek maar wat afleiding”.
Of we komen met woorden die bedoeld zijn om de ander op te peppen (“Volgend jaar met kerst ben je er wel weer helemaal bij” of “Je bent nog jong, je vindt vast wel weer een nieuw partner”). Daar zit een rouwende meestal niet op te wachten.

Ook al zijn dit soort opmerkingen nog zo goed bedoeld, vaak zijn ze juist pijnlijk en geven ze de rouwende het gevoel dat het verdriet maar zo snel mogelijk over moet zijn. Iets vergelijkbaars geldt voor de inlevende zin “Ik weet precies hoe je je voelt”. Wees voorzichtig met dit soort zinnen, want niemand weet precies hoe een ander zich voelt.

Het helpt een rouwende meer als je laat blijken dat je niet oordeelt over wat hij of zij voelt, doet of zegt. Het allerbelangrijkste is dat je het verdriet erkent en aansluit bij wat de ander aangeeft nodig te hebben. En daar kun je ook naar vragen.

Professionele hulp bij rouw

Voor ondersteuning in een rouwproces kun je een beroep doen op professionele begeleiders, welke te vinden zijn in onderstaande rubrieken van de Uitvaartadressengids:


Lotgenotengroepen