Hulp bij afscheid en verwerking

Uitvaart buurdiensten

Tot plusminus 1950

Is de dood ingetreden, dan bezorgen op het platteland waar de buurdiensten nog gelden, de naastwonende buren, de naobers, zoals men hen in het Oosten des lands noemt, twee buurmannen voor de man, twee buurvrouwen voor de vrouw, de gehele begrafenis: het afleggen, aanzeggen, klokluiden, kisten en ten grave dragen. Zij kunnen echter ook een plaatsvervanger aanwijzen, terwijl meer en meer de begrafenisvereniging deze werkzaamheden overneemt. Familieleden, zelfs in de verste graad, onthouden zich van hulp, nu niet meer omdat er geen tranen op het lijkkleed mogen vallen, maar „omdat men zijn eigen familie niet naar het graf mag helpen".

Kent u een oud (regionaal) uitvaartritueel of uitvaartgebruik ?
Laat ons dat dan weten, u kunt mailen naar:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Hennekleed of doodskleed

Tot plusminus 1950

Na het wassen krijgt de dode het hennekleed of doodskleed aan. De oudste vorm hiervan, het laken waarin men hem speldt, zodat alleen het gelaat bloot blijft, treft men nog aan in Noord-Holland,  Groningen en Drenthe en bij de protestanten in Zeeuws Vlaanderen. In was gedrenkte hemden gebruikt men nog te Amsterdam. Nog wordt als vroeger het lijkkleed met zwart afgezet en versierd, algemeen in Noord-Brabant, veel in Limburg en in de Gelderse Achterhoek, ook wel elders; ongehuwden en kinderen krijgen vaak blauwe versiering

Kent u een oud (regionaal) uitvaartritueel of uitvaartgebruik ?
Laat ons dat dan weten, u kunt mailen naar:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Doodshemd en naalden

Tot plusminus 1950

Het loze witte geplooide doodshemd, van achteren niet aangesloten, is ook zwart gemerkt, doch alleen met de voornaam: de familienaam zou uitsterven, werd deze mee begraven. Het hemd mag niet te lang zijn opdat men bij het tegemoet gaan van Jezus er niet over zal struikelen. Is er op Zondag aan genaaid, dan kan de dode niet rusten. De doodskleren liggen in Friesland voor oud en jong nog steeds gereed, in de Achterhoek alleen bij ouden van dagen. Bij het naaien mogen geen knopen worden gelegd de naald moet aangestoken blijven. Lotelingen dragen die wel onder hun jasrevers om vrij te loten, dat moeten dus naalden zijn, die niet bleven aangestoken. In Drenthe zet men mannen nog een muts op, zo doet men ook bij de Joden.

Kent u een oud (regionaal) uitvaartritueel of uitvaartgebruik ?
Laat ons dat dan weten, u kunt mailen naar:

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Van bruidskrans tot stro

Tot plusminus 1950

Bij de katholieken in de Gelderse Achterhoek krijgt het jong gestorven meisje soms een bruidskrans om het hoofd, laatste rest van te: schijnhuwelijk, bij de Slavische volken zo algemeen. Jonge kinderen worden als in de 17e eeuw door hun makkertjes versierd, nu met kunstbloemen en papieren snippers. Dit gebruik heet pelen.
De oude zede den dode na het afleggen van het bed op stro te verplaatsen leeft nog voort in de spreekwijzen „hij ligt op stro of op zijn laatste stro" ; ook in „van het bed op stro komen", gebruikt voor sterven, ook voor van de regen in de drup komen. Het gebruik zelf handhaafde zich bij de Israëlieten en bij de ouderwetse boeren in het zuiden van het land.

Kent u een oud (regionaal) uitvaartritueel of uitvaartgebruik ?
Laat ons dat dan weten, u kunt mailen naar:

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.